Een echtscheiding verloopt altijd via de rechtbank. Er zijn wel plannen om scheiden zonder advocaat en rechter mogelijk te maken, maar het wetsvoorstel hiervoor is nog niet door de Tweede Kamer goedgekeurd. Op dit moment is het dan ook de rechter die het huwelijk ontbindt.

In Nederland bestaan er drie verschillende manieren om te scheiden:

De echtscheiding.
Een scheiding van tafel en bed (je woont niet meer samen, maar bent nog wel getrouwd).
De ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed.

Hoe lang duurt een scheiding?

Behalve dat bij alle drie de manieren de tussenkomst van de rechter wettelijk verplicht is, moet er ook in alle drie de gevallen veel geregeld worden. De manier waarop dit geregeld wordt, bepaalt in grote mate hoe lang het scheidingstraject precies zal duren. Probeer dit dan ook altijd in zo’n goed mogelijk overleg te doen – zeker wanneer jij en je partner samen (minderjarige) kinderen hebben.

Ouders van minderjarige kinderen hebben bovendien met extra verplichtingen te maken, zoals het opstellen van een ouderschapsplan, het regelen van het ouderlijk gezag, het maken van afspraken over de kinderalimentatie en het verdelen van de kinderbijslag. Dit zorgt er uiteraard voor dat het ook langer kan gaan duren voordat de scheiding definitief is. Over het algemeen duurt het regelen van een echtscheiding (zonder ingewikkelde problemen) ongeveer drie tot vier maanden.

Duidelijke afspraken maken

Wie de beslissing heeft genomen om te gaan scheiden, doet er verstandig aan om zo snel mogelijk duidelijke afspraken met elkaar te maken. Samen bespreek je wat er geregeld moet worden. Zet deze afspraken op papier, bijvoorbeeld in een echtscheidingsconvenant (ook wel echtscheidingsplan genoemd). Een echtscheidingsconvenant is niet verplicht, maar het helpt wel om een duidelijk overzicht van de gemaakte afspraken te krijgen. Ook kun je ervoor kiezen om het echtscheidingsconvenant op te laten nemen in de echtscheidingsbeschikking. Dit zorgt ervoor, dat de benoemde afspraken via de rechtbank afdwingbaar zijn.

Vinden jij en je partner het moeilijk om er samen uit te komen? Schakel dan de hulp in van een bemiddelaar of mediator. Dit is een onafhankelijke professional die ervoor zorgt dat jullie samen het gesprek aan kunnen gaan en goede afspraken met elkaar maken. Bovendien beschikt een bemiddelaar of mediator over een grote kennis van het echtscheidingstraject, zodat je ook met al je vragen hierover bij hem of haar terecht kunt.

Kinderen? Een ouderschapsplan is verplicht

Echtparen met minderjarige kinderen zijn sinds maart 2009 verplicht om bij een scheiding een ouderschapsplan op te stellen. In dit ouderschapsplan worden afspraken vastgelegd met betrekking tot de verdeling van de zorg en opvoedingstaken, de omgangsregeling, de kinderalimentatie en de wijze van uitwisseling van informatie.

Het ouderschapsplan is overigens niet alleen verplicht bij een echtscheiding, maar ook bij een scheiding van tafel en bed, bij de ontbinding van het geregistreerd partnerschap en wanneer de samenwonende ouders (met gezamenlijk gezag) uit elkaar gaan.

Het echtscheidingsverzoek

Nadat alle afspraken op papier zijn gezet en (indien van toepassing) het ouderschapsplan is opgesteld, kan de scheiding worden aangevraagd. Dit echtscheidingsverzoek moet altijd door een advocaat worden ingediend. Partners die er samen aan uit zijn gekomen, hebben de mogelijkheid om samen een echtscheidingsadvocaat in te huren. Dit heeft als voordelen dat de echtscheiding hiermee niet alleen sneller geregeld kan worden, maar ook dat het een flinke kostenbesparing oplevert: er hoeft nu immers maar één advocaat betaald te worden.

Is het niet gelukt om samen met de partner tot goede afspraken te komen of blijkt – ook met professionele hulp van een mediator of bemiddelaar – het helemaal niet meer mogelijk om met elkaar te communiceren, dan moeten beide partners ieder een eigen advocaat inschakelen. Houd er in zo’n geval rekening mee dat de scheiding langer zal duren en waarschijnlijk ook een veel grotere emotionele belasting zal zijn.

5 tips voor na de scheiding

Veel mensen vragen zich af hoe hun leven er na de scheiding uit zal zien. Voortaan moet je alles zelf regelen, in je eentje beslissingen nemen en wordt je waarschijnlijk regelmatig overvallen door allerlei emoties. Het is vaak moeilijk om je draai weer te vinden en de draad van het dagelijks leven op te pakken.

Maar hoe moeilijk het af en toe ook lijkt, probeer in ieder geval niet bij de pakken neer te zitten. Deze 5 tips helpen je daarbij:

1. Zorg voor een goede basis

Voortaan sta je er (voorlopig) alleen voor, dus je kunt het beste beginnen met het zorgen van een goede basis voor je nieuwe leven. Maak een plan van aanpak met dingen die je wil doen, wanneer je die wil doen en hoe je die wil doen. Leg je financiële situatie onder de loep, bijvoorbeeld door het bijhouden van een kasboek. Is het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen, dan kun je vaak ook subsidie aanvragen bij de gemeente. Je zaken goed op orde hebben, geeft vaak al een goed gevoel waardoor je positiever in het leven komt te staan.

2. Zie de nieuwe kansen

Een echtscheiding levert je niet alleen problemen en verdriet op, maar biedt ook ruimte aan nieuwe kansen en mogelijkheden. Misschien heb je altijd al iets willen doen, maar kon dat niet in je huwelijk. Grijp dan nu je kans! Dit is het moment om dingen te verbeteren en gebruik te maken van nieuwe mogelijkheden.

3. Geef je emoties de ruimte

Het is helemaal niet vreemd om je op de ene dag opgelucht te voelen over dat de relatie voorbij is om de volgende dag helemaal in de put te zitten. Na een scheiding krijgen immers de meeste mensen te maken met emoties zoals verdriet, boosheid, frustratie en opluchting. Probeer dit soort gevoelens niet te ontkennen, maar zorg ervoor dat je niet doorschiet en verdrinkt in zelfmedelijden. Het is prima om je een dagje onder een dekentje op de bank te verstoppen, maar zodra je zin hebt om er op uit te gaan, moet je dit ook zeker doen. Er is echt niemand die je daar op aan zal spreken en het is goed voor de verwerking van je verdriet.

4. Zorg goed voor jezelf

Probeer tijd vrij te maken voor jezelf. Dat kan lastig lijken – zeker wanneer je kinderen hebt – maar het is juist belangrijk dat je weer goed in je vel komt te zitten. Als dat voor jou betekent dat je een paar avonden in de week wil gaan sporten, een keer naar de sauna wil of wil gaan kletsen met een vriend of een vriendin, dan moet je dat zeker doen. Heb je kinderen, regel dan een vaste oppas voor deze momenten. Zo creëer je een stabiele situatie, wat ook goed is voor de kinderen. En eerlijk is eerlijk: wanneer jij je weer goed voelt, heeft dat ook een positief effect op je kinderen.

5. Maak nieuwe vrienden

Een scheiding heeft niet alleen gevolgen voor je gezin en jullie familie, maar ook voor je vriendengroep. Het is goed mogelijk dat je vriendenkring door de scheiding gehalveerd is. Het maken van nieuwe vrienden is een goede manier om je nieuwe leven in te richten. Bovendien worden er tegenwoordig tal van activiteiten georganiseerd voor singles, dus je hoeft je ook geen zorgen te maken over dat je ergens misschien de enige alleenstaande bent.

Hoe scheiden